Hoofdstuk 7 - Werk en inkomen: goed geregeld

Inleiding

Het hebben van werk is belangrijk. Ons werk is de plek waar talent en verantwoordelijkheid tot hun recht komen en we contacten aangaan met anderen. De werkloosheid lag eind 2020 in Almere ruim boven het landelijk gemiddelde (4,6% versus 3,8%). Met name onder jongeren is het verschil groot; de werkloosheid is 1,5 keer groter dan landelijk.

Het gemiddeld inkomen in Almere is daarentegen hoger dan andere grote steden en ligt ongeveer op het landelijk gemiddelde (bron: CBS). Zo’n 70% van de inwoners zegt goed rond te kunnen komen. 7% komt moeilijk tot zeer moeilijk rond.

In onze gemeente maken duizenden mensen gebruik van de bijstand/participatiewet en andere inkomensregelingen. Het is goed dat die er zijn. Echter, langdurig gebruik ervan maakt de kans groter dat mensen in structurele armoede terechtkomen. Ook velen met een baan leven dichtbij of onder de armoedegrens. Dit willen we niet laten gebeuren. De ChristenUnie vindt dat niemand in Almere aan zijn of haar lot mag worden overgelaten.

Dit vraagt niet alleen om een goede manier van omgaan met de sociale zekerheid maar vooral om het scheppen van randvoorwaarden waarbinnen mensen zelf aan perspectief kunnen werken. 

De arbeidsmarkt is constant aan het veranderen. Naast vaste contracten bij bedrijven, beginnen steeds meer mensen voor zichzelf als zzp’er. Binnen de zorg, logistiek en de bouw volgen de technologische ontwikkelingen elkaar snel op. Nieuwe beroepen komen op en mensen die al lang in een bedrijf werken, zullen vaker moeten worden bij- of omgeschoold. Voor de een is dat vanzelfsprekend, voor de ander is dat lastig. Vooral jongeren zijn daarin kwetsbaar. De ChristenUnie ziet graag dat overheid, onderwijs en ondernemers samen optrekken om mensen (en vooral jongeren) aangehaakt te houden in deze ontwikkelingen.

Voor mensen met een beperking moet het vanzelfsprekend zijn dat ook zij de mogelijkheid krijgen om hun talenten in te zetten, of dat nu betaald werk of vrijwilligerswerk is. De gemeente geeft hier zelf het goede voorbeeld in en maakt bedrijven enthousiast hiervoor, ook door ze te ontzorgen. De ChristenUnie vindt het belangrijk te benadrukken dat mensen meer zijn dan alleen hun verdienvermogen. Vrijwilligerswerk of op een andere manier participeren in de samenleving kan, zeker voor het welbevinden van iemand, heel waardevol zijn. Ook voor de maatschappij. We zijn echter alert op misbruik van ‘gratis werk’ (zoals werkervaringsplaatsen) dat ten koste gaat van reguliere arbeidsplaatsen.

Arbeidsmigranten

Ook in onze gemeente werken en wonen arbeidsmigranten. Zij zijn voor onze lokale economie belangrijk maar vormen een kwetsbare doelgroep. Regelmatig hebben zij te maken met uitbuiting, mensenhandel, slechte woonomstandigheden en door de taalbarrière is het moeilijk om deel uit te maken van onze Almeerse samenleving. De ChristenUnie is voorstander van lokaal beleid dat bijdraagt aan integratie en het risico op uitbuiting, dakloosheid en overlast beperkt. Een belangrijke voorwaarde hiervoor is dat arbeidsmigranten die langer dan vier maanden in Nederland verblijven, zich inschrijven in het BRP. Hiermee krijgen zij dezelfde rechten (bijvoorbeeld op zorg) en plichten als elke Nederlander. In Almere spreken we af dat de werkgevers en uitzendbureaus hun werknemers hierop wijzen.

  • De ChristenUnie zet zich in voor een positief bijstandsbeleid vanuit vertrouwen en de menselijke maat waar mensen een fatsoenlijk inkomen hebben en zelf regie houden over hun leven. Mensen zijn geen kostenpost maar worden ondersteund om een bijdrage te leveren aan de buurt en gemeente waar ze wonen. De gemeente is daarin een betrouwbare partner die met vertrouwen in mensen, uitgaat van de mogelijkheden van inwoners. Dit kan door bijvoorbeeld te werken met sociale coöperaties, regelluwe zones en vormen van regelarme bijstand. 
  • Solidariteit komt van twee kanten. Dit betekent dat er rechten zijn maar ook plichten. De gemeente staat daarin dicht bij haar inwoners en helpt bij het herstellen van een fout. Wanneer mensen desondanks echter bewust misbruik maken van regelingen, fraude plegen of niet willen werken, stellen we duidelijk een grens en volgen er maatregelen, zoals korten op een uitkering.
  • In Almere zijn we alert op arbeidsdiscriminatie op welke grond dan ook. De gemeente zelf moet ook oog hebben voor ongelijkheid in eigen beleid en laat dat monitoren door Bureau Gelijke Behandeling.
  • De gemeente stimuleert het bedrijfsleven om zich samen met het (beroeps)onderwijs actief in te zetten voor een goede aansluiting tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt op zowel de korte en middellange termijn.
  • De gemeente zet in op mentorprojecten, JobHulpMaatjes, meester-gezel-constructies en coachingstrajecten, waarbij vrijwilligers werkzoekenden ondersteunen of waarbij ondernemers als een mentor startende zzp’ers op weg helpen.
  • De gemeente zet in op meerjarige projecten en programma’s van vrijwilligers waarbij kwetsbare doelgroepen meerjarig worden ingezet in het bedrijfsleven en/of maatschappelijk organisaties.
  • De gemeente zoekt in samenwerking met het bedrijfsleven naar kwalitatief goede en voldoende beschutte werkplekken en naar begeleiding vanuit de samenleving via vrijwilligers.
  • De ChristenUnie vindt dat de gemeente heel zorgvuldig moet zijn als het gaat om het vragen van een tegenprestatie. Het is belangrijk dat een tegenprestatie zoveel mogelijk aansluit bij de eigen kennis en talenten van mensen. De tegenprestatie mag niet ten koste gaan van regulier werk en ook mantelzorg geldt als tegenprestatie.
  • De gemeente zet zich extra in om mensen met psychische klachten aan het (vrijwilligers-)werk te krijgen.
  • In Almere komt er maximale ruimte voor alternatieve re-integratietrajecten en vormen van regelarme bijstand zoals het mogelijk maken van parttime werk en starten van een bedrijf met behoud van uitkering.
  • Inburgeraars (statushouders) wordt maatwerk geboden om een opleiding te volgen, een leerwerktraject te doen of stage te lopen. De nieuwe inburgeringswet geeft de mogelijkheid om dit met behoud van uitkering te doen. De gemeente dient er op toe te zien dat hiervan gebruik wordt gemaakt.
  • De gemeente Almere zorgt dat er een goede verbinding is tussen de nieuwe inburgeringswet en de ondersteuning bij en bemiddeling naar werk.
  • De gemeente Almere sluit een convenant met betrokken werkgevers en uitzendbureaus, waarin afspraken staan over inschrijving BRP, huisvesting, arbeidsomstandigheden en rechten en plichten van arbeidsmigranten.