Piketpaaltjes (41)

Tijgermotdinsdag 19 juni 2007 00:00

Hoor ik boven Iemand lachen? - Globalisering: goed voor u? - Schipper, mag ik overvaren? Een lakmoesproef voor het vaststellen van de mate van integratie. – Pecunia non olet.

Hoor ik boven Iemand lachen?
Wetenschappers van de Wake Forest University (VS) hebben ontdekt dat sommige soorten nachtvlinders het geluid nabootsen van de tijgermot, die door vleermuizen vermeden wordt, omdat hij zo vies smaakt[1].
Dit lijkt me nu typisch een hersenbrekertje  voor fundamentalistische evolutionisten[2]. Hoe weten nachtvlinders dat de tijgermot van het vleermuizenmenu geweerd wordt? Hoe zijn ze erin geslaagd het besef dat deze vorm van mimicry levensreddend is, via hun genen aan hun nageslacht door te geven, voordat ze zelf verorberd werden? Hoe komt het dat die vlinders zo slim zijn en vleermuizen zo dom? Blijkbaar hebben die, na enkele miljoenen jaren, nog steeds niet in de gaten dat ze besodemieterd worden.
 
Globalisering: goed voor u?
Is globalisering echt iets nieuws? Of is het er altijd al geweest en beseften we het gewoon niet, of hadden we nog geen pakkende naam bedacht voor het fenomeen? Ik vermoed dat het laatste het geval is. Globalisering is van alle tijden en de voor- en nadelige effecten ervan ook. De import van stinzenplanten en tulpen in ons land lijkt niet veel nadelige gevolgen te hebben gehad, maar de export  van malaria en wormen naar de VS via de Engelse kolonie Jamestown heeft het karakter van die omgeving voor eeuwen veranderd en de habitat van de Indianen die daar woonden vernietigd. De export van honden en konijnen heeft in Australië voor ecologische rampen gezorgd en de import van tabak en syfilis uit Zuid-Amerika ging niet alleen met genot gepaard, om over de verspreiding van de pest vanuit Azië naar Europa maar te zwijgen.
Een andere kant van de medaille is echter dat er op deze manier ook vaak geldstromen op gang kwamen vanuit gebieden met een surplus, naar gebieden met een tekort, in ruil voor allerlei min of meer luxe producten waar wij behoefte aan hadden. Deze ruil kan, onder geschikte omstandigheden, de levensstandaard daar verhogen.
 
Globalisering is dus van alle tijden. Het grote verschil met vroeger is echter, dat we nu beseffen dat globalisering neveneffecten heeft, die we niet altijd wensen; verplaatsing van werkgelegenheid naar lage lonen landen en import van exotische ziekteverschijnselen bijvoorbeeld.  En, aan de andere kant van de lijn, uitbuiting van mannen, vrouwen en kinderen in landen waar niet alleen lage lonen de normaalste zaak van de wereld zijn, maar democratie en inspraak de minst normale. We voelen ons daar ongemakkelijk bij en zouden wel graag willen dat daar goede oplossingen voor gevonden werden en soms laten we zelfs iets na, omdat we het moreel onverantwoord vinden dingen aan te schaffen die op mensonterende manier geproduceerd worden.
 
Maar, of je nu de positieve of de negatieve effecten van globalisering wilt benadrukken, een ding is wel zeker: het anti-globalisme zoals zich dat tegenwoordig manifesteert bij de bijeenkomsten van de G-8, is even effectief als een poging de ondergaande zon tegen te houden. Globalisering zit ons in de genen.
 
Maar dat betekent niet dat het  een waardevrije zaak is. De Tien Geboden van God, die het leven de moeite waard maken als ze gehouden worden, gelden in het internationale verkeer net zo goed. Dat betekent dat we niet onverschillig kunnen staan tegenover de manier waarop globalisering ingevuld wordt. De bijkomende omstandigheden in ons eigen land of in landen waar voor ons geproduceerd wordt, vragen van ons wel degelijk een moreel antwoord en dat zou kunnen zijn: Neen, zo willen wij hier niet werken of neen, onder die voorwaarden willen we daar geen geld aan verdienen, zelfs al weten we dat we daardoor mensen misschien het brood uit de mond stoten.
 
Voor ons eigen land denk ik dan bijvoorbeeld aan het waanzinnige idee dat in sommige kringen de ronde doet, dat de aarde rond is en dat het dus ergens op aarde altijd wel dag is en dat wij daarom moeten doen alsof het bij ons 24 uur per dag en 7 dagen per week ook dag is en er dus ook gewerkt moet worden. Vervolgens proberen we dat ritme dan ook aan onze partners in andere landen op te dringen.
Engels sprekende bedrijven kunnen bijvoorbeeld hun call centers in India vestigen en van daaruit kunnen dan Groot-Brittannië, Australië en de Verenigde Staten bediend worden. Maar dat betekent wel dat ze daar 24 uur per dag aan de telefoon moeten hangen. De roep om gemeenschappelijke rusttijden heeft dus ook zin in het kader van de strijd voor menswaardige arbeidsomstandigheden in de derde wereld.
In de tweede en derde wereld denk ik dan bijvoorbeeld aan te weinig mensen- en vakbondsrechten in landen als China en Indonesië, teveel werkuren en onvoldoende inkomsten, kinderarbeid, seksueel misbruik van vrouwelijk personeel en kinderen, falende of afwezige gezondheidszorg voor arbeiders en slavenarbeid in alle houdingen en standen. Allemaal zaken die wij hier in de loop van de laatste honderd jaar enigszins onder controle hebben gebracht en waar andere mensen ook aanspraak op mogen maken.
Het gaat hier om een individuele en een collectieve verantwoordelijkheid en niet over en ver-van-mijn-bed-show. In de middeleeuwen hadden we geen vermoeden van wie aan de andere kant van onze aanvoerlijnen woonden, maar nu wel. We weten hoe ze leven en onder welke omstandigheden ze voor ons moeten werken en het excuus wir haben es nicht gewusst is dus onmogelijk geworden.
 
Schipper, mag ik overvaren?
We dachten dat we alles al gezien hadden, maar kwamen ervan terug toen we hoorden dat Rijkswaterstaat ponten tussen Almere Poort en Muiderberg willen gaan inzetten om vrachtwagens over te varen. Dat belooft dolle pret te worden. Terug naar de trekschuit!
Er zit een klein weerhaakje aan het voorstel. Aan de kant van Muiderberg moet een weg aangelegd worden die door een stukje natuurgebied moet lopen. Een uitgelezen kans voor de Tempeliers van Marken en verwante groepen om zich nog eens sterk te maken voor de doorstroomloze variant voor Almere[3].
 
De kans is niet denkbeeldig dat een milieubewuste gemeenteraad van Muiden een alternatief voorstel zal doen om het milieu te sparen; laat die ponten maar vanuit Enkhuizen naar Almere varen.
Hoe dan ook, als de Engelse bookmakers weddenschappen zouden accepteren op wat het eerste over de finishlijn zal draven, de gerepareerde Hollandse brug, de gevleugelde Hollandse brug of de veerdienst Muiderberg-Almere Poort, is de eerstgenoemde waarschijnlijk favoriet.
 
Een lakmoesproef voor het vaststellen van de mate van integratie[4]
Ehsan Jami een 22 jarig gemeenteraadslid voor de PvdA in Leidschendam-Voorburg is medeoprichter van het Comité voor Ex-moslims dat in september aanstaande van start hoopt te gaan. Sinds hij in april openlijk heeft gezegd dat hij geen moslim meer is, wordt hij bedreigd en staat permanent onder bewaking. Hij is niet de enige.
 
Als ik dat zo lees bekruipt mij het gevoel dat de integratie van de Islam in de Nederlandse samenleving toch nog niet zover gevorderd is als we wel zouden willen, zelfs al beweren officiële Moslimkoepels dat er geen problemen zijn met afvallige moslims. Het ontkennen van problemen is namelijk iets anders dan het veroordelen ervan.
Dat zou bijvoorbeeld gedaan kunnen worden door Turkse koepels, als ze horen dat in Malatya in oost-Turkije drie christenen drie uur lang gemarteld zijn voordat hun kelen werden doorgesneden. Maar ik hoor geen piep van die kant, zelfs niet als een Turkse minister Europese christenen die in Turkije worden vermoord als ‘terroristen’ betiteld. Maar als je begint over de Turkse volkerenmoord op de Armeniërs in het begin van de vorige eeuw, dan weten ze de media ineens wel te vinden.
 
Ik denk dat iedere gelovige het verdrietig vindt als hij iemand ziet afvallen van het geloof dat hij liefheeft, maar het geeft hem niet het recht te denken dat God of Allah hem oproept om op deze mensen de ultieme straf toe te passen. In feite getuigt die houding van minachting voor de god die je zegt te dienen, want blijkbaar is hij niet in staat voor zichzelf op te komen.  
Ik realiseer me maar al te goed dat de gedachte dat geloofsafval met de dood gestraft moet worden al eeuwenlang gangbaar is in allerlei Islamitische kringen en ik vrees dat Islamieten die er anders over denken om die reden geneigd zijn hun mond te houden. Het is immers voor iedereen allang duidelijk geworden dat fundamentalistische moslims net zo gemakkelijk de kelen van andersdenkende Islamieten doorsnijden als van christenen. Daarvoor hoefden we echt niet te wachten op wat Hamas deze week zijn Palestijnse landgenoten heeft aangedaan.
 
Hier in Nederland hoeven we dat echter niet te accepteren. De grondslag van onze staat en onze samenleving is gewetensvrijheid die we veroverd hebben in een tijd toen afval van de heersende kerk ook werd gezien als politieke opstand of landverraad. In feite is dat ook het probleem in de Islamitische wereld[5]. Hier kan dat niet meer en iedereen die aan die vrijheid met geweld paal en perk  wil stellen hoort in dit land niet thuis. Wie gewetensvrijheid door woord of daad afwijst is niet geïntegreerd. En iedereen die gewetensvrijheid niet overal ter wereld met woord en daad wil verdedigen steunt het terrorisme.
 
Laat ik voorlopig ook niet meer horen dat Turkije een acceptabel lid van de EU zou kunnen zijn.
 
Pecunia non olet,
zeiden de Romeinen als ze onze uitdrukking geld stinkt niet wilden gebruiken. In een van de vorige Piketpaaltjes heb ik u verteld over die Spaanse burgemeester die hart voor zijn bevolking had, maar tot mijn vreugde constateer ik dat je zulke burgemeesters ook in Hongarije aantreft. Het gaat hier om het straatarme dorp Ivád in Noordoost Hongarije, dat 450 zielen en 8 straten telt. Ik ga u verder niet vermoeien met wat ze daar allemaal niet hebben, want dat maakt maar depressief. Toch gaat de burgemeester, die Ivády heet (net als de meeste inwoners), niet bij de pakken neerzitten. Op allerlei manieren probeert hij geld te verdienen om zijn dorp wat te kunnen opleuken. Eén van die ideeën wil ik u niet onthouden en ik ga hem ook bij het college van B&W onder de aandacht brengen.
Hij doet de straatnamen van zijn dorp in de verkoop. Voor 400 € per strekkende meter kan iemand zijn naam voor de komende drie eeuwen in een stratengids krijgen, door een straat voor zijn eigen naam te kopen.
 
U ziet hem al komen; daar moet Almere op inspringen, we hebben straten zat en teveel groen, maar komen geld tekort voor groenonderhoud. Als we dit goed aanpakken, met een stevig stukje Citymarketing en een paar leuke riedels op de radio, dan zijn we een klap uit de brand en hoeven nergens meer in het groen te bouwen. En het leuke is, iedereen mag meedoen.
 
Jelte Huizenga
 

[1] Dit nieuwtje trof ik aan in het Katern van het ND van 1 juni 2007.
[2] Deze soort denkt dat evolutie alles kan verklaren
[3] Voor gedegen achtergrondinformatie over deze groepen kunt u terecht in Piketpaaltjes (8) en (12)
[4] Zie ook Piketpaaltjes (25): sommige mensen snappen het nog steeds niet.
[5] Toch is het opvallend dat de neiging om te denken dat gewetensvrijheid een bedreiging voor de staat vormt, ook bij ons niet geheel verdwenen is. Dit wordt bijvoorbeeld geïllustreerd door het enthousiasme waarmee sommige partijen Berufsverbote willen uitvaardigen tegen mensen die omwille van hun geweten bepaalde handelingen die door de staat worden toegestaan niet willen uitvoeren.

« Terug

Archief > 2007 > juni

Geen berichten gevonden