'Neem me niet kwalijk....'
Schijnt en uitdrukking te zijn die meneer Hero Brinkman van de PVV niet door de keel kan krijgen, of misschien wil hij het gewoon niet. Hij lijkt een moreel hoogstaand standpunt in te nemen door corruptie op de Antillen aan de kaak te stellen[1], maar ik heb eerlijk gezegd niet de indruk dat zijn bedoeling daarmee zo verheven is. Bij mij komt eerder het gevoel boven, dat hij probeert de gesprekspartners binnen het Koninkrijk zo te schofferen, dat het hele onderhandelingsproces uit de rails loopt en men in de West woedend ervoor zal kiezen zijn eigen weg te gaan. Dat hij daarmee het gewone Antilliaanse volk benadeelt zal hem waarschijnlijk een zorg zijn en van een paar nieuwe staatjes met (misschien) corrupte regeringen zal hij evenmin wakker liggen; integendeel zelfs, want dat geeft weer nieuw voedsel aan zijn overtuiging dat buiten Nederland alleen volk woont waar je wel aan mag verdienen, maar die je zeker niet kunt vertrouwen met je zuster of je portemonnee en dat er van dat volk al teveel binnen onze grenzen rondlopen of -hangen. Voor een afstammeling van oprechte Nederlanders die in ondernemender tijden de WIC[2] hebben opgericht om met kaapvaart, landjepik en slavenhandel geld in de West te verdienen, is dit geen onlogisch standpunt. Als je er geen geld meer aan verdienen kunt, doek je de handel gewoon op. 

Vive le choux, is nu de loes!
Het zal u niet ontgaan zijn in de afgelopen tijd, dat de kwalificatie 'spruitjeslucht' vaak gebruikt is in samenhang met voorstellen van vice-premier André Rouvoet van de ChristenUnie, vooral in die libertijnse kringen waar men last heeft van een ongezonde fascinatie met schaamhaar. Ik heb mij altijd verbaasd over deze minachtende associatie met spruitkool, want in mijn beleving is er nooit iets mis geweest met spruitjes en ik eet ze toch al enkele decennia.
Het deed mij daarom deugd dat tijdens de nieuwjaarsreceptie van de ChristenUnie vorige week, minister Rouvoet de handschoen heeft opgenomen. Hij volgde daarin het voorbeeld van Hendrik van Brederode en verbouwde het scheldwoord tot een nieuwe geuzennaam[3]. Hij gaf daarvoor eerst een kort college in de spruitologie: 'Spruitjes staan op nummer twee in de Top Tien van gezonde groenten. Geen topkok kan eromheen, terwijl ook de beginnende amateur er eenvoudig een veelzijdig palet van gerechten mee kan bereiden. Gezond, lekker en tegen een koutje bestand. Spruitjes zijn he-le-maal 2009.'
Voor de weetgierigen onder mijn lezers kan ik hier nog aan toevoegen dat de overlevering spruitjes rond 1500 voor het eerst in België signaleert[4]. De beste soort is klein en hard, frisgroen van kleur en heeft geen losse blaadjes, maar wel een uitgesproken pittige koolsmaak wat ze niet erg populair maakt bij kinderen[5]. Veel mensen vinden dan ook dat 'de vorst erover heen moet zijn geweest', want daardoor wordt het zetmeel in het kooltje omgezet in suiker en dat geeft de spruit een zoetere smaak. Spruiten voorzien in belangrijke mate in de behoefte aan vitamine C, ijzer en kalium en een onderzoek van de Universiteit van Wageningen heeft zelfs aangetoond dat spruiten eten de ziekte van Alzheimer helpt voorkomen. Geen wonder dus dat de Nederlandse spruiten ook met veel poeha worden geïntroduceerd op de enorm populaire Japanse gezondheidsshow op de TV, Hakkutsu! Aruaru Daijiten. 

Alle reden dus om de spruit te identificeren met de ChristenUnie; een groene partij die pittig, rijk aan vitaminen, ijzer en kalium is en die Alzheimer helpt voorkomen.
Welke creatieve ondernemer werpt zich op de fabricage van een nieuwe geuzenpenning, met een spruit in de plaats van de bedeltas en in het randschrift het trotse devies 'fidèles au roi, jusuq'a manger des choux' [6]? Zoiets kietelt mijn historisch gevoel en mijn gemoed schiet helemaal vol als ik bedenk dat we dan partijbijeenkomsten kunnen beginnen met het uit volle borst zingen van:
                                                            Slaet op den trommele van dirredomdeine,
                                                            Slaet op den trommele van dirredomdoes,
                                                            Slaet op den trommele van dirredomdeine,
                                                            Leve de spruit, is nu de loes. [7]

 

Wij zijn tegen geweld
Evenwicht bewaren is moeilijk, zoals iedereen weet die onder de douche zich op één been staande probeert te houden om de tenen van de andere voet een goede beurt te geven. Op één been je evenwicht bewaren in het wereldgebeuren is zeker zo lastig.
Een tijdje terug[8] las ik dat Almeerder Walid Taqatqa in Almere een demonstratie wilde houden tegen de Israëlische aanvallen in de Gazastrook, want hij vond het belangrijk ook hier een tegengeluid te laten horen. 'Het is belangrijk dat de inwoners van deze stad nu ook kunnen laten zien en horen dat ze tegen het geweld zijn.'  Hij benadrukte dat hij met de demonstratie vooral aandacht wilde vestigen op het geweld in de strook. 'Het is absoluut niet aan de orde dat we een anti-Israël betoog willen houden. Het moet een stille tocht worden waarmee we pleiten tegen geweld, voor vrede, en voor snelle humanitaire hulp in het gebied.'
Toen ik dit las dacht ik: 'eindelijk een evenwichtige respons' en ik kreeg de neiging om het SP Tweede Kamerlid Harry van Bommel te adviseren in deze tocht mee te lopen, om zijn gezamenlijk optrekken met Gretta Duisenberg weer een beetje goed te maken[9].
Het is maar goed dat ik me beheerst heb, want deze week[10] lees ik: 'Al vanaf het Stadhuisplein waren de leuzen tegen het Israëlse (Israëlische?) geweld in Gaza zaterdag te horen (....) Gewapend met spandoeken voorzien van teksten als "Stop Israëls warcrimes in Gaza" en "Stop genocide in Gaza nu" voerden zij een vreedzame actie, die meteen ook een schreeuw was naar de Nederlandse overheid om maatregelen te treffen. ,,Het is alleen jammer dat zo weinig Nederlanders ons steunen'', aldus organisator Walid Altaqatqa:.",We hadden graag meer mensen gezien die hun stem lieten horen tegen deze oorlog, want het treft ons allemaal".'
Wat mij vooral treft is de mate waarin de realiteit van de demonstratie verschilt van de oproep die Altaqatqa een week eerder deed. Wat mij ook opvalt is dat Walid Altaqatqa[11] toch nog kans ziet om de demonstratie in het kader te zetten van: 'Wij willen geen haat zaaien door het gebruik van racistische leuzen of antisemitistische uitlatingen. Dit is een protest tegen het geweld, niet tegen het Joodse volk of de Israëlische staat.'
Eerlijk gezegd denk ik dat een andere opmerking van hem: 'Wij verkondigen hier de stem van het Palestijnse volk', meer in overeenstemming met de werkelijkheid is. Dat mag, al blijft er van de beweerde evenwichtigheid van een algemeen protest tegen het geweld dan niet veel over. Bovendien vind ik het toch wel van blikvernauwing getuigen als je vanaf deze afstand zelfs nog niet kunt zien dat waar twee vechten, ook op zijn minst twee schuldigen aangewezen kunnen worden en, als het om het Midden-Oosten gaat, nog wel een paar meer.

'O, was ik maar in Uruzgan gebleven',
zal minister Van Middelkoop hebben gedacht, tijdens zijn optreden in de Tweede Kamer op 13 januari. Deze gedachte werd niet alleen veroorzaakt door de beschadigingen die hij had opgelopen bij het zich overgeven aan de nationale ijspret. Het lijkt inderdaad wel of de minister minder te lijden heeft van de Taliban dan van de Tweede Kamer. Toch heeft die winterschade wel iets symbolisch. Ik heb het gevoel dat Van Middelkoop zich wel eens wat onbevangen op glad ijs begeeft en dan een goede kans loopt onderuitte gaan. Wat dat betreft konden CDA-bewindslieden wel eens een voorsprong op hem hebben door hun langdurige regeringservaring. Zij weten dat het verstandiger is heel lang over klimaatverandering en het effect daarvan op de ijspret te praten, voordat je een voet op het ijs zet[12]. Maar goed, al doende leert hij misschien ook nog wel dat het ijs glad is[13] en anders kan hij na 2010 nog altijd als eenmansmissie de zaak in Uruzgan voor ons en onze grote bondgenoot de VS blijven behartigen.

 
    Jelte Huizenga 

[1]U hoort mij niet zeggen dat het (politieke) leven daar brandschoon is. Ik had Antilliaanse collega's die zich weer op de Antillen wilden inzetten, na een opleiding in Nederland en het opdoen van werkervaring, maar die een paar jaren later, gedesillusioneerd door corruptie, vriendjespolitiek en nepotisme weer naar Nederland kwamen.

[2] West Indische Compagnie 1621-1792, met een kleine onderbreking.

[3] Met de woorden N'ayez pas peur Madame, ce ne sont que des gueux ("Wees niet bang mevrouw, het zijn slechts bedelaars") zou Charles de Berlaymont, adviseur van Margaretha van Parma, in 1566 de lage edelen hebben aangeduid die het "Smeekschrift der edelen" aanboden. Drie dagen later sprak een van die edelen, Hendrik van Brederode (de Grote Geus), tijdens een feestmaal de gedenkwaardige woorden uit: J'ai bu à la santé des Gueux! Vive le Gueux! ("Ik heb op de gezondheid van de bedelaars gedronken! Leve de bedelaar!") Het gewone volk vernederlandste dit woord tot "geus".

[4] Er zijn wel meer Nederlandse lekkernijen die hun oorsprong in België hebben; lof bijvoorbeeld.

[5] Zou hier sprake kunnen zijn van een liberaal jeugdtrauma?

[6] Enigszins vrij weergegeven: 'Zo trouw aan de koning, dat we bereid zijn er spruiten voor te eten'.

[7] Met dank aan Arent Dircxz. Vos, in zijn leven pastoor in de Lier, die het liedeken 'Vive le Geus' gemaeckt heeft. Het werd gezongen op de wijse van: Bedructe hertekens, etc. en het was opgenomen in het Geuzen-liedboeck, ca. 1577 en latere edities.

[8] AV 08-01-09

[9] Zie Piketpaaltjes (109)

[10] Website AV 12-01-09

[11] De wisselende spelling van zijn naam is de verantwoordelijkheid van AV.

[12] Soms roept dit wel eens frustraties op, zoals destijds bij de voormalige D'66 coryfee Hans Gruijters, die zijn laatste jaren als burgemeester in Lelystad heeft gesleten; een teleurstellend alternatief voor een benoeming tot eerste Commissaris van de Koningin in Flevoland waar hij op gemikt had. Als campagneleider van D66 beweerde hij tijdens de verkiezingscampagne van 1972, dat hij zijn vingers natelde als hij een christendemocraat een hand had gegeven en stelde hij bovendien dat christelijke politiek voor hem voor 2000 jaar onbetrouwbaarheid stond.

[13] Dat zou trouwens voor meer mensen een nuttige wetenschap zijn geweest, want zo langzamerhand krijg ik de indruk dat half Nederland in het gips loopt, dankzij de ijspret.